Δείτε το στον ΕΥΔΟΞΟ

Στις ημέρες μας ο τουρισμός έχει καταστεί ένα τόσο σημαντικό φαινόμενο, όσο κι άλλες σημαντικές ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η βιομηχανία και το εμπόριο. Η έννοια, όμως, του τουρισμού μας οδηγεί συνειρμικά στις έννοιες της χρήσης του ελεύθερου χρόνου, του ταξιδιού και της χαλάρωσης, και για την πλειονότητα των συνανθρώπων μας -το να κάνει κανείς τουρισμό- είναι συνώνυμο των διακοπών. Παρ' ότι η μετακίνηση και η διαμονή μακριά από τη μόνιμη κατοικία ήταν φαινόμενα γνωστά στις πιο μακρινές περιόδους της ιστορίας, ο τουρισμός μεταβλήθηκε σε μαζικό φαινόμενο μόνο στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Οι ταξιδιωτικές διηγήσεις του Στράβωνα (Αρχαιότητα), του Μάρκο Πόλο (13ος), του Αρθούρου Γιούγκ (18ος) ή πιο πρόσφατα του Ερρίκου ντε Μονφρέιντ μας οδήγησαν στην ανακάλυψη ποικίλων περιοχών και πολιτισμών. Αυτά, όμως, που συμβολίζουν το εύρος του τουρισμού ως κοινωνικού φαινομένου είναι τα δεκάδες χιλιάδες φυλλάδια, οι χάρτες, οι τηλεοπτικές διαφημίσεις καθώς και η συγκέντρωση ανθρώπων στις παραλίες στη διάρκεια του καλοκαιριού. Όπως κι αν ορίσουμε τον τουρισμό, πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε ότι το 1990 έφυγαν για διακοπές στο εξωτερικό περισσότερα από 429 εκατομμύρια άτομα και δαπάνησαν περισσότερα από 249 δισεκατομμύρια δολάρια. Παρ' ότι η δυνατότητα να κάνει κανείς τουρισμό παραμένει σε παγκόσμια κλίμακα ακόμη άνιση, οι τουρίστες αυξάνονται κάθε χρόνο παρά την πετρελαϊκή κρίση που ξεκίνησε το 1973 και την οικονομική ύφεση που πλήττει πολλές περιοχές προέλευσης τουριστών από τις βιομηχανικές χώρες. Αν μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου η τουριστική ανάπτυξη ενδιαφέρει τον κοινωνιολόγο, ενδιαφέρει εξίσου το γεωγράφο εξαιτίας των χωρικών της επιπτώσεων: ο τουρισμός γίνεται λίγο πολύ έντονα αντιληπτός στο τοπίο τόσο λόγω της παρουσίας κάποιων τουριστών που κυκλοφορούν στην Παταγονία ή που διασχίζουν τις περιοχές με τα μεγάλα αποθέματα ζώων της Νότιας Αφρικής, όσο και από τις πραγματικές ορδές τουριστών που θα έλεγε κανείς ότι καταλαμβάνουν με έφοδο τις ακτές της Μεσογείου. Ο τουρισμός, άλλοτε διακριτικός κι άλλοτε τυραννικός, καταλήγει σε ποικίλες γεωγραφικές διαμορφώσεις. Από μόνος του αρκεί μερικές φορές για να χαρακτηρίσει μία τουριστική περιοχή ή μια τουριστική περιφέρεια. Η Κυανή Ακτή, η Κόστα ντελ Σολ, οι καταρράκτες του Νιαγάρα ή το Παρίσι έχουν τέτοια τουριστική φήμη ώστε προσελκύουν πελατεία απ' όλες τις γωνιές του κόσμου. Αλλά και το Λονδίνο, το Νησί του Πάσχα ή το Πάρκο του Γιελλοουστόουν στα Βραχώδη Όρη αποτελούν επίσης φημισμένους διεθνείς τουριστικούς τόπους. ʼλλωστε ο τουρισμός διεισδύει σε εντελώς διαφορετικά περιβάλλοντα: στις έρημους (oasis rallyes), τις εξοχές, τα βουνά, τις θάλασσες. Πλέον κανένας χώρος, όσο μακρινός και αποκρουστικός κι αν είναι, δεν φαίνεται ότι μπορεί να ξεφύγει από τη γεωγραφική επέκταση του τουρισμού. Η αύξηση και η ανάπτυξη των τουριστικών δραστηριοτήτων στο χώρο δικαιολογούν την ύπαρξη της γεωγραφίας του τουρισμού. Ο τουρισμός δεν αποτελεί πλέον σε μοναχική αναψυχή, όπως την εποχή που οι βρετανοί αριστοκράτες περνούσαν το χειμώνα στην Κυανή Ακτή στα τέλη του 18ου αιώνα, αλλά έχει πλέον χωρική επίπτωση που ξεπερνάει κατά πολύ πολλές παραδοσιακές ή νεότερες βιομηχανικές δραστηριότητες. Σε ποιους παράγοντες οφείλεται η γρήγορη και θεαματική ανάπτυξη; Πώς περάσαμε από το χώρο που θαυμάζουμε στο χώρο που χρησιμοποιούμε;